whey protein ความหมายและประเภทของ เวย์ โปรตีน
เวย์ โปรตีน (whey Protein)
เป็นแหล่งของโปรตีนชั้นดีและอุดมไปด้วย BCAAS และกรดอะมิโนครบถ้วนทั้ง 20 ชนิด เป็นโปรตีน ที่ย่อยง่าย ร่างกายสามารถ ดูดซึมไปใช้สร้างกล้ามเนื้อได้อย่างรวดเร็ว ช่วยเสริมสร้างมัดกล้าม เนื้อให้มีขนาดใหญ่ขึ้นและช่วยซ่อมแซมส่วนที่ไม่แข็งแรง กล้ามเนื้อที่สูญเสียไปขณะออกกำลังกายอย่างหนักได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
เวย์โปรตีนแบบไหนดีที่สุด
การเลือกชนิดของเวย์โปรตีน เพื่อรับประทานขึ้นอยู่กับจุดประสงค์ของแต่ละคน ในการฝึกในช่วงนั้น WPC ช่วยในการสร้างกล้ามเนื้อโดยตรง เหมาะสำหรับนักกีฬาทั่วไป ผู้ที่เล่นเวท หรือผู้ที่ต้องการสร้างกล้ามเนื้อให้แข็งแรงและเห็นผลอย่างรวดเร็ว เนื่องจากผลิตภัณฑ์ WPC ในท้องตลาดมีหลากหลายชนิด สำหรับการสร้างกล้ามอย่างรวดเร็วมีประสิทธิภาพดีที่สุด ควรพิจารณาเลือกสูตร WPC ที่ให้ปริมาณโปรตีนสูง เพราะนั่นหมายถึงจะให้ปริมาณไขมันและน้ำตาลในร่างกายต่ำลงด้วย แต่สำหรับผู้ที่ต้องการเพิ่มน้ำหนัก ควรเลือกสูตร WPC ที่มีเปอร์เซ็นต์โปรตีนไม่สูงมากโดยน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นได้จากไขมันและคาร์โบไฮเดรทที่ผสมอยู่นั่นเอง ส่วน WPI นั้นจะมีไขมันและคาร์โบไฮเดรตต่ำมาก เหมาะสำหรับนักกีฬาเพาะกายมืออาชีพที่ต้องการความคมชัดของกล้ามเนื้อ พร้อมกับสร้างกล้ามเนื้อในเวลาเดียวกัน
ประเภทของ เวย์ โปรตีน
เวย์โปรตีน คือ โปรตีนที่สกัดได้มาจากนมวัว โดยนำน้ำนมวัวแท้ที่คัดแยก จากกระบวน การทำเนยแข็งมา สกัดส่วนที่เป็น คาร์โบไฮเดรต ไขมัน ออกให้เหลือส่วนที่เป็นโปรตีนบริสุทธิ์ที่เข้มข้นจากนั้นนำมาผ่านกระบวน การทำให้แห้งเพื่อให้อยู่ ในรูปผงพร้อมชงดื่ม เวย์โปรตีน ทั่วไปแบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่
เวย์โปรตีน คอนเซนเตรท ( Concentrate : WPC) ขบวนการผลิต WPC ได้จากการนำ เวย์ที่ได้ในขบวนการผลิต ขั้นต้น มาผ่านการกรอง Ultrafiltration หรือกระบวนการอื่นๆ เพื่อแยกแลกโตสและไขมันที่มีผสมอยู่มากออกไป แล้วทำให้แห้ง ผงเวย์โปรตีนที่ได้จะมีความเข้มข้นของเวย์โปรตีนประมาณมาก กว่า 29-89% โดยน้ำหนัก มีลักษณะเป็นผงสีครีมอ่อนและมีกลิ่น รสตามธรรมชาติแบบนม WPCที่สกัดได้จะอุดมไปด้วยกรดอะมิโนครบถ้วนทั้ง20ชนิดมีกรด อะมิโนจำเป็นครบถ้วนทั้ง 8 ชนิดที่ร่างกายสร้างเองไม่ได้ และ ยังมี Branched-chain amino acid สูง ซึ่งจะช่วยเพิ่มระดับ Growth Hormone ช่วยเพิ่มการสังเคราะห์โปรตีนและไกลโคเจน เพื่อช่วยเพิ่มขนาดของกล้ามเนื้อ และ WPC ยังมี Bioactive compound สูง ช่วยป้องกันการติดเชื้อและเพิ่มภูมิคุ้มกัน ได้อีกด้วย
เวย์โปรตีน ไอโซเลต ( Whey Protein Isolate : WPI ) ได้จากการนำ WPC มาผ่านกระบวนการผลิตเพิ่มเติมคือ Ion-exchange (IE) หรือ Cross-flow microfiltration (CFM) เพื่อแยกเอาแลกโตสและไขมันที่ ยังคงมีผสมอยู่บ้างออกไปอีก ทำให้ความเข้มข้นของเวย์โปรตีนสูงขึ้น คือมากกว่า 90% กระบวนการ IE ใช้วิธีแยกโมเลกุลของสารต่างๆ ออกจากกันโดย อาศัยประจุไฟฟ้า บนโมเลกุลที่ต่างกัน สามารถทำให้เวย์โปรตีนบริสุทธิ์ ได้มากที่สุด โดยอาจทำให้มีความเข้มข้นของเวย์โปรตีนได้ถึง 97-98% โดยน้ำหนักแห้ง แต่กระบวนการ CFM ซึ่งใช้ตัวกรองที่ทำจากเซรามิก สามารถรักษาโปรตีนชนิดย่อยๆ ที่มีคุณสมบัติพิเศษต่างๆ ไว้ได้ดีกว่า และมีปริมาณเกลือโซเดียมน้อยกว่าเวย์โปรตีนที่ผ่านกระบวนการ IE WPI มีลักษณะเป็นผงสีครีมอ่อนและมีกลิ่นรสธรรมชาติแบบนมเช่นกัน ราคาแพงกว่า WPC
เวย์โปรตีน ไฮโดรไลซ์ ( Hydrolysed Whey Protein : HWP) คือ WPCหรือ WPI ที่ถูกผ่านกระบวนการ hydrolyze ทำให้โมเลกุลของเวย์ โปรตีนที่มีขนาดใหญ่มากถูกย่อยจนอยู่ในรูปของโมเลกุลเล็กๆ ที่เรียกว่า peptides และบางส่วนถูกย่อยลงไปจนถึงขั้นกรดอะมิโนเลย ทีเดียว มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ชี้ว่าโปรตีนที่อยู่ในรูปของ peptides สั้นๆ
ถูกร่างกายดูดซึมไปใช้ได้งานดีกว่าในรูปโมเลกุลใหญ่ๆ และดีกว่ากรดอะม โนอิสระ จึงเชื่อกันว่า HWP เป็นเวย์โปรตีนที่ถูกย่อยและดูดซึมได้เร็วที่สุด นอกจากนี้ HWP ยังมีโอกาสทำให้เกิดการแพ้โปรตีนน้อยลงกว่าเวย์โปรตีน ชนิดอื่นๆ ด้วย จึงมักใช้ในสูตรนมสำหรับทารกหรือในทางการแพทย์เพื่อ จุดประสงค์พิเศษต่างๆ ข้อเสียของ HWP คือมีรสชาติที่ขมมาก
ในกระบวนการ hydrolyze อาจทำลายโปรตีนชนิดย่อยๆ ที่มีคุณสมบัติพิเศษต่างบางตัวไป และ มีราคาแพง ดังนั้นเวย์โปรตีนชนิดที่เป็น HWP 100% จึงไม่มีวางขาย ตามท้องตลาด แต่เวย์บางยี่ห้อนำ HWP มาผสมกับเวย์โปรตีนชนิดอื่น มากบ้างน้อยบ้างแล้วแต่สูตรของผู้ผลิตเพื่อเพิ่มข้อดีบางประการดังกล่าว แต่ราคาก็จะเพิ่มขึ้นด้วย โดยปกติเวย์โปรตีนที่วางขาย มักมี HWP ผสมอยู่ ไม่เกิน 20% เพราะรสชาติที่ขม
ขนาดรับประทาน
ปริมาณโปรตีนที่ร่างกายคนปกติควรได้รับในแต่ละวัน คือ 1 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมเช่น น้ำหนักตัว 60 กิโลกรัม ควรได้รับโปรตีน 60 กรัมต่อวัน
แต่สำหรับ นักกีฬา ผู้ที่เล่นเวท หรือนักเพาะกายที่ต้องการเสริมสร้างกล้าม เนื้อให้ม ีขนาดใหญ่ขึ้นปริมาณที่แนะนำ คือ 1.5- 2 กรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม หรือประมาณ2เท่าของปริมาณโปรตีนปกติที่ควรได้รับต่อวันทั้งนี้เพราะร่างกายจำเป็น จะต้องใช้โปรตีนเพิ่มขึ้นเพื่อนำไปเสริมสร้างมัดกล้ามเนื้อนั่นเอง
ตัวอย่างการคำนวณสำหรับผู้ที่ต้องการสร้างกล้าม
ถ้าน้ำหนักตัว 60 กิโลกรัม ร่างกายต้องการโปรตีน 90-120 กรัมต่อวัน เป็นต้น
รับประทานช่วงเวลาใด ได้ประสิทธิภาพสูงสุด
ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการรับประทาน คือ เวย์ โปรตีน TMT ช่วงขณะออกกำลังกายภาย ในช่วง 2-3 ชั่วโมง โดยทั่วไปแนะนำให้รับประทานก่อนออกกำลังกาย 30 นาที หรือหลังออกกำลังกายภายใน 2-3 ชั่วโมงทั้งนี้เพื่อให้ร่างกายสามารถดูดซึม โปรตีนเข้าไปได้อย่างรวดเร็วใช้เสริมสร้าง กล้ามเนื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุดนั่นเอง โดยผสม ผงเวย์โปรตีน 2 ช้อนตวงกับน้ำ หรือน้ำผลไม้ 300-400 มล. เขย่าให้เข้ากันก่อน รับประทาน
เวย์ หรือ เวย์โปรตีน คือ “โปรตีน” ที่สกัดมาจากนมวัว ซึ่งวิธีการสกัดมีหลากหลาย และผู้ผลิตแต่ละเจ้าอาจจะมีการเติมสารต่าง ๆ เข้าไปเพิ่ม เพื่อเพิ่มคุณสมบัติของเวย์ในแต่ละรุ่นให้แตกต่างกันออกไป
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่า เวย์ ( Whey ) คือ โปรตีนที่สกัดออกมา ดังนั้นการสกัดก็มีอีกหลายระดับ ซึ่งแต่ละระดับจะมีความบริสุทธิ์ของโปรตีนแตกต่างกันออกไป ดังนี้
เวย์โปรตีน ไอโซเลท ( Whey Protein Isolate – WPI )
เวย์โปรตีนชนิดนี้ได้จากการนำเวย์โปรตีน คอนเซนเทรท (WPC) มาผ่านกระบวนการเพิ่มเติม เพื่อสกัดไขมันและแลคโตสออกไปอีก โดยส่วนใหญ่มีความบริสุทธิ์ที่ 90%+ (แต่ไม่ 100%) ถือว่าเป็น Whey คุณภาพสูง แต่อาจจะมี ไขมัน และแลคโตส หลงเหลืออยู่บ้าง
เวย์โปรตีนเบลนด์ ( Whey Protein Blend – WPB )
คือ สูตรพิเศษของแต่ละผู้ผลิตในการนำเวย์ชนิดต่าง ๆ มาผสมเข้าด้วยกัน เช่น เป็น WPI 80% อีก 20% เป็น WPC อะไรทำนองพวก Whey ประเภท Gainer ต่าง ๆ ที่เน้นใช้สำหรับเพิ่มน้ำหนักได้อย่างรวดเร็ว ก็จะจัดอยู่ในหมวดนี้เพราะเป็น อาหารเสริมผู้ชาย ที่มีส่วนผสมหลักเป็น WPC และเติมสารอาหารต่าง ๆ เข้าไปตามความเหมาะสม
เวย์โปรตีน ไฮโดรไลซ์ ( Whey Protein Hydrolyze – WPH )
คือ การนำเวย์ตัวใดตัวหนึ่งจาก 2 ชนิดข้างต้น มาผ่านกระบวนการไฮโดรไลซ์ เพื่อย่อยโมเลกุลให้ละเอียดเข้าไปอีก ทำให้เป็นเวย์โปรตีนที่ย่อยและดูดซึมเร็วที่สุด มีความบริสุทธิ์สูงมากถึง 100% ได้ เหมาะสำหรับคนที่แพ้นม หรือแพ้แลคโตส แต่จะมีราคาสูงมากตามไปด้วย
เวย์โปรตีน คอนเซนเทรท ( Whey Protein Concentrate – WPC )
เวย์โปรตีนชนิดนี้จะมีกระบวนการมาตรฐานในการสกัดเวย์ส่วนใหญ่ TMT whey protien จะมีความบริสุทธิ์ของโปรตีน อยู่ที่ 60–75% ซึ่งส่วนประกอบที่เหลืออยู่จะเป็นพวก ไขมัน และน้ำตาลแลคโตส เต็มไปด้วยกรดอะมิโนครบทั้ง 20 ชนิด และเต็มไปด้วยกรดอะมิโนจำเป็นอีก 8 ชนิดที่ร่างกายไม่สามารถสร้างขึ้นมาเองได้ ทำให้กล้ามเนื้อใหญ่ขึ้น ป้องกันการติดเชื้อ และเสริมภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายอีกต่างหาก
มีหลายชนิดขนาดนี้ก็อย่าลืมเลือก เวย์โปรตีน ให้เหมาะกับตัวเอง ศึกษาวิธีการกินที่ถูกต้อง ถูกเวลา เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพที่ดีที่สุดกัน
